تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,385 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,213,680 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,211,887 |
غرض الهی از دید ابن سینا و مقایسه آن با نظر متکلمان | ||
حکمت سینوی (مشکوه النور) | ||
مقاله 3، دوره 21، شماره 58، دی 1396، صفحه 41-59 اصل مقاله (350.72 K) | ||
نوع مقاله: علمی ـ پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/ap.2017.67748 | ||
نویسنده | ||
مهناز کهندانی تفرشی* | ||
دکتری فلسفه تطبیقی دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
یکی از موضوعات مهم در اندیشه اسلامی بحث غرض داشتن حق تعالی است. آیا حق تعالی در افعال خود غرض و غایتی را دنبال میکند یا آنکه خدا منزه از غرض و هدف است. هر یک از نحلههای فکری بنا بر خداشناسی خود موضع متفاوتی در اینباره داشتهاند. معتزله بر غایت داشتن خداوند و اشاعره بر پیراسته بودن ساحت حق از آن، تأکید کردهاند. ابنسینا متناسب با نوع خداشناسی فلسفی خود، فراتر از نگاه ظاهری متکلّمان، همنظر با معتزلیان، نبود غرض را مساوی با عبث بودن فعل دانسته و در عین حال، همنظر با اشاعره، داشتن غرض را مخالف توحید الهی میداند. از دید ابنسینا علم عنایی حقّ، علّت تامّه پدیدآمدن موجودات است و علم ذاتی حق به ذات خود، مبدأ فَیَضان عالَم وجود است. علم عنایی واجب به موجودات و علم او به اینکه واجب است موجودات چگونه باشند تا بر نیکوترین نظام موجود شوند، موجب پدید آمدن نظام عالم است. بر این اساس غرض نداشتن افعال الهی به دید ابنسینا، نه مطابق با نظر اشاعره است و نه پذیرفتن غایت از سوی او، همانند نظر متکلمان عدلیه است، بلکه وی طرحی نو در میاندازد و هر دو نظر را بر اساس مبانی فکری خویش اصلاح میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
ابن سینا؛ غرض الهی؛ غایت؛ علم عنایی؛ معتزله؛ اشاعره؛ نظام احسن | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Comparative Study on Avicenna and Theologians' Views upon the Purpose of God | ||
نویسندگان [English] | ||
mahnaz kohandani | ||
motahhari univercity | ||
چکیده [English] | ||
The Purpose of God is an important subject in Islamic thought. Does God follow a purpose in His acts or is He free from any purposes? Based on various theologies, each school of Islamic Theology put forward different views; Mutazilites emphasized on the purpose of God but Asharites rejected it. On one hand, Avicenna agreed with Mutazilites upon the issue and admitted the purpose of God, because without it every act is absurd. On the other, he agreed with Asharites too, because having the purpose is opposed to the idea of Divine unity. Avicenna believed God's foreknowledge is the sufficient cause for the creation and His self-knowledge is the source of emanation. Therefore, Avicenna's opinion isn't similar to either Mutazilites or Asharites. In fact, he developed a new approach and revised their theories based on his philosophy. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Avicenna, Divine purpose, foreknowledge, Mutazila, Asharites, the best arrangement of the things | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 548 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 496 |